Mensen die te maken krijgen met financiële problemen blijken drie à vier keer vaker angst- en depressie klachten te ontwikkelen dan anderen. Wanneer mensen kampen met angst- en depressie klachten, dan belemmeren financiële problemen het herstel van deze klachten. Van alle volwassenen kampt 6-7% met ernstige angst- en depressie klachten. Bij mensen met chronische financiële problemen is dat maar liefst 25-27%. Dit blijkt uit een groot longitudinaal onderzoek onder een representatieve groep van 4770 Nederlanders van 18 jaar en ouder. Het is verschenen in het tijdschrift De Psycholoog. Het onderzoek is uitgevoerd door Centerdata, het Fonds Slachtofferhulp en Tranzo, Tilburg University.
De enorme en aanhoudende prijsstijgingen in de afgelopen maanden voor onder meer energie, voedsel en brandstof vormden de aanleiding voor dit onderzoek. Doel was beter inzicht te krijgen op de effecten van financiële problemen op de mentale gezondheid van volwassenen gedurende een jaar. Daarvoor zijn data van het wetenschappelijk LISS panel geanalyseerd. Dat panel is gebaseerd op een grote steekproef uit de Nederlandse bevolking (getrokken door het CBS). Met opzet is gebruik gemaakt van data verzameld vóór de Corona-uitbraak, namelijk in maart 2018 en in maart 2019. Uiteraard hebben andere factoren ook een negatieve invloed op het ontwikkelen van angst- en depressie klachten. Te denken valt aan traumatische ervaringen en een gebrek aan sociale steun. In alle analyses is rekening gehouden met de invloed van deze en andere factoren.
Verwacht mag worden dat naarmate mensen en gezinnen door de huidige economische situatie vaker en langer met financiële problemen kampen, er een extra beroep op de (geestelijke) gezondheidszorg gedaan zal gaan worden. Het is daarom zaak om, ook vanwege toenemende krapte in de zorg, mensen met financiële problemen snel en goed te ondersteunen. Het onderzoek vindt namelijk geen aanwijzingen dat mensen “wennen” aan financiële problemen: chronische financiële problemen gaan gepaard met fors meer angst- en depressie klachten.
Het wetenschappelijke onderzoek is verschenen in het novembernummer (2022) van het Nederlandstalige tijdschrift De Psycholoog. In dit artikel zijn de effecten van financiële problemen aan de hand van grafieken inzichtelijk gemaakt.