Effectieve inzet van onderwijsondersteunend personeel in basis- en voortgezet onderwijs

De inzet van onderwijsondersteunend personeel (OOP) in het primair (po) en voortgezet onderwijs (vo) is de afgelopen jaren toegenomen. Onderwijsondersteunend personeel zoals onderwijsassistenten, instructeurs, coachende professionals en technisch onderwijsassistenten maken inmiddels een belangrijk deel uit van schoolteams. Deze verschuiving roept belangrijke vragen op: hoe worden OOP’ers effectief ingezet? Wat zijn hun taken en ambities? En hoe kunnen zij optimaal bijdragen aan het onderwijs? Dit onderzoek brengt in kaart hoe deze professionals worden ingezet, wat hun ervaringen zijn, en hoe hun rol verder versterkt kan worden. De resultaten zijn gebaseerd op literatuurstudie, een landelijke vragenlijst onder ruim 2.300 respondenten en gesprekken met onderwijsprofessionals.

Resultaten

OOP’ers hebben vaak een brede achtergrond en ondersteunen leraren bij instructie, begeleiding en praktische taken in de klas. Hun inzet wordt overwegend positief ervaren: zij dragen bij aan betere differentiatie, verlichting van de werkdruk en extra aandacht voor leerlingen. Tegelijkertijd ontbreekt op veel scholen een heldere visie of structuur rondom hun inzet. Hierdoor ontstaan onduidelijkheden over taken, bevoegdheden en doorgroeimogelijkheden. Dit kan leiden tot frustratie of onderbenutting van hun potentieel.

De meeste OOP’ers willen zich verder ontwikkelen binnen hun huidige functie, bijvoorbeeld door meer verantwoordelijkheid of specialisatie. Een kleinere groep ambieert een overstap naar het leraarschap. Hoewel veel scholen enige ondersteuning bieden, ontbreekt het vaak aan structurele afspraken over loopbaanontwikkeling. Tijd, middelen en duidelijkheid over beschikbare scholing zijn veelgehoorde knelpunten.

Conclusie en aanbevelingen

Het onderzoek pleit voor drie hoofdmaatregelen: een duidelijke visie op schoolniveau, een landelijk beroepsbeeld en meer aandacht voor scholing en loopbaanontwikkeling. Alleen dan kunnen OOP’ers duurzaam en effectief bijdragen aan de kwaliteit van het onderwijs.

Download rapport